براساس گزارش اسپيس‌ديلي، گروهي از اخترشناسان ايراني دانشگاه كاليفرنيا ريورسايد توانسته‌اند مداركي مستدل از وجود اولين نسل از ستاره‌هاي جهان هستي را در دورافتاده‌ترين كهكشان جهان كه توسط گروهي از دانشمندان دانشگاه ليسبون رصد شده‌بود، كشف كنند.
اخترشناسان دانشگاه ليسبون به بخش‌هاي كهنسال جهان هستي نفوذ كرده و دوراني در حدود 800 ميليون سال پس از انفجار بزرگ را كه به بازيونيزه‌شده شهرت دارد، مورد بررسي قرار دادند. اين محققان به جاي مطالعه‌اي دقيق برروي بخشي محدود از جهان، ميدان مطالعه خود را بازتر كردند تا بتوانند وسيعترين ديدگاه را از دورافتاده‌ترين كهكشان‌هاي جهان به دست آورند.
اين پژوهش پرهزينه با كمك تلسكوپ VLT، رصدخانه كك و تلسكوپ سوبارو و تلسكوپ هابل ناسا انجام گرفت و محققان توانستند گروهي از كهكشان‌هاي بسيار جوان و درخشان را كه حاوي تعدادي قابل توجه از ستاره‌هاي آّبي بودند، كشف كنند. اين ستاره‌هاي بزرگ و درخشان كه تا پيش از اين تنها در حد نظريه وجود داشتند، مولدان اولين عناصر سنگين در جهان بوده‌اند،عناصري كه ستاره‌ها و سياره‌هاي امروزي را شكل داده‌اند. يكي از اين كهكشان‌ها كه CR7 نام دارد، به عنوان درخشانترين كهكشاني كه در اين مرحله از جهان مشاهده شده، شناخته مي‌شود.
بهرام مبشر، استاد فيريك و اخترشناسي دانشگاه كاليفرنيا ريورسايد به همراه دو تن از دانشجويانش به نام‌هاي بهنام درويش و شوبانه همتي، با رصد طيف‌سنجي دقيق اين كهكشان به كمك تلسكوپ‌هاي رصدخانه كك فاصله كهكشان را تاييد كرده و دليل درخشش بالاي آن را وجود ستاره‌هاي جوان اعلام كردند.
مبشر مي‌گويد ما تاييد كرديم كه كهكشان در فاصله 12 ميليون سال نوري از زمين قرار گرفته و با تركيب اين رصد با ديگر رصد‌ها توانستيم با موفقيت وجود يون‌هاي عناصري را كه محصول فرعي تشعشعات بسيار شديد هستند،شناسايي كنيم.
اخترشناسان از گذشته تا كنون وجود نسل اول ستاره‌هاي جهان هستي را در قالب نظريه‌هاي مختلف مطرح كرده‌بودند، ستاره‌هايي كه به جمعيت سوم ستارهاي شهرت داشته و از مواد كهنسال به جا مانده از انفجار بزرگ ايجاد شده‌اند. تمامي عناصر سنگين شيميايي از قبيل اكسيژن،نيتروژن، كربن و آهن كه براي حيات ضروري هستند، در دل اين ستاره‌ها ايجاد شده‌اند و اين به آن معني است كه اولين ستاره‌هاي جهان بايد از تنها عناصري كه پيش از ستاره‌ها وجود داشته‌اند، يعني هيدروژن،هليوم و كمي ليتيوم ايجاد شده‌باشند.
مبشر مي‌گويد اين عناصر مسئول ايجاد ستاره‌ها، كهكشان‌ها و منشا ايجاد حيات هستند و كشف نور بازتابيده شده از اين ستاره‌ها پيش‌بيني‌هاي نظري قديمي را مبني بر وجود چنين ستاره‌هايي در اوايل تاريخ جهان تاييد مي‌كند.
ستاره‌هاي جمعيت سوم بايد بسيار بزرگ بوده باشند، ستارگاني چند صد يا حتي چند هزار برابر بزرگتر از خورشيد كه تا به امروز هيچ اثبات فيزيكي مبني بر وجود آنها به دست نيامده بود.
به گفته مبشر، طي دوراني 600 ميليون ساله در اوايل تاريخ جهان هستي، جهان وارد دوران تاريكي شد، دوراني كه فضا را اتم‌هاي هيدروژن و هليوم در بر گرفته‌بودند و جهان را به وجودي غيرشفاف و كدر تبديل كرده بودند كه هيچ نوري قدرت عبور از ميان آن را نداشت. اما به واسطه درخشش بالاي جمعيت سوم ستارهاي و ميدان شديد تشعشعات آنها ستاره‌ها توانستند اين عناصر را يونيزه كنند.
مبشر مي‌گويد جمعيت سوم ستارهاي يكي از اصلي‌ترين كانديدها براي بازيونيزه‌شدگي جهان است، كه به دوران تاريكي پايان بخشيد و يك ميليارد سال پس از انفجار بزرگ جهان را به كل شفاف ساخت. كشف اين ستاره‌ها همچنين مي‌تواند طبيعت كهكشان‌ها را در اولين مراحل تكاملي‌شان آشكار سازد.
كشف خوشه‌هاي ستارهاي آبي و قرمز در كهكشان CR7 نشان از شكل‌گيري موجي جمعيت سوم ستارهاي دارد،درست همانطور كه در نظريه‌ها پيش‌بيني شده‌است. آنچه مبشر و همكارانش مستقيما رصد كرده‌اند آخرين موج جمعيت سوم ستارهاي بوده‌است و اين به آن معني است كه كشف چنين ستاره‌هايي ساده‌تر از آني است كه تصور مي‌شد زيرا به نظر مي‌آيد اين ستاره‌ها در ميان ستاره‌هاي عادي و در ميان كهكشان‌هاي درخشان قابل مشاهده‌اند،حتما نبايد در ميان كهكشان‌هاي كوچك، كهنسال و كم‌نور به دنبال آنها بود. تاييد نهايي اين يافته‌ها در انتظار رصد‌هاي دقيق‌تر تلسكوپ‌هاي VLT، هابل و آلما است.
جمعيت سوم ستارهاي نامي است كه به واسطه دسته‌بندي ستارگان كهكشان راه‌شيري توسط اخترشناسان به اين گروه از ستاره‌ها اختصاص يافته‌است: جمعيت اول ستارهاي شامل خورشيد و ستاره‌هاي مشابه حاوي عناصر سنگين،جمعيت دوم ستارهاي شامل ستاره‌هاي پيرتر حاوي عناصر سبكتر و جمعيت سوم ستارهاي.
نظر شما